Fijne motoriek en kleutervaardigheden

Fijne motoriek en kleutervaardigheden


Wat zijn kleutervaardigheden?

Thuis en op school oefenen kleuters spelenderwijs allerlei vaardigheden met hun handen. Denk bijvoorbeeld aan tekenen en kleuren, verven, vouwen, prikken, knippen, plakken, bouwen met constructiemateriaal of met blokken, kralen rijgen of puzzelen.

Al deze activiteiten helpen een kleuter om steeds handiger te worden met de vingers. Het helpt de coördinatie tussen ogen en handen te ontwikkelen en te ontdekken welke hand de voorkeurshand is. Dat vormt de basis om steeds meer dingen zelf te kunnen, zoals een rits of knopen open en dicht doen of eten en drinken zonder te knoeien. En natuurlijk ook om in groep drie te kunnen leren schrijven!


Wat moeten de handen daarvoor kunnen?

  • Voelen wat je in je handen hebt en hoe stevig je het vast moet houden of hoeveel kracht je moet zetten om te bouwen met materialen.
  • Voorwerpen oppakken en loslaten. Daarbij moeten de handen samenwerken en gebruikt een kind allerlei verschillende grepen, bijvoorbeeld: een bal pak je op met twee handen en tussen de handpalmen, een rozijntje met één hand en tussen duim en wijsvinger.
  • Voorwerpen manipuleren in de hand, bijvoorbeeld een poppetje omdraaien met de vingers of een munt of dobbelsteen vanuit de handpalm naar de vingertoppen bewegen.
  • Gereedschap gebruiken, zoals een vork of lepel, een potlood of een schaar.



Hoe kun je de ontwikkeling van de fijne motoriek stimuleren?

De meeste kinderen van vier jaar kunnen al eenvoudig manipuleren met één hand, bijvoorbeeld een potlood dat op tafel ligt oppakken en tussen de vingers draaien naar de kleurpositie. Spelenderwijs ontwikkelen zij de vaardigheden van de hand steeds verder.

Maar als een kind moeite heeft met de fijn motorische vaardigheden kan het ook fijn motorisch spel of werkjes gaan vermijden. Dan kan het zijn dat het kind wat extra oefening en stimulans kan gebruiken. Het is belangrijk om hierbij aan te sluiten bij wat het kind leuk vindt om te doen, zodat er plezier is bij het oefenen.

Om te kijken of een oudste kleuter start klaar is om te leren schrijven kan de Writic worden afgenomen. De Writing Readiness Inventory In Context (WRITIC) is een occupation-based meetinstrument dat vaststelt of kleuters van vijf en zes jaar startklaar zijn om te leren schrijven in groep 3.

  • Het meetinstrument wordt afgenomen bij kinderen waarvan leerkrachten zich zorgen maken over de uitvoering van papier- en pentaken.
  • Op basis van de uitkomst van de WRITIC ontvangen leerkrachten en ouders advies.
  • Indien nodig kunnen ook behandelingen gestart worden om de voorbereidende schrijfvaardigheden te verbeteren. Zo wordt bijgedragen aan het voorkomen van schrijfproblemen en de negatieve gevolgen hiervan zoals achterstand en faalangst bijvoorbeeld.


Als je denkt dat je kind vergeleken met leeftijdsgenootjes achter blijft als het gaat om fijne motoriek. Neem dan contact op met Erna Rigterink via: 06-15310113 of mail naar: e.rigterink@quicknet.nl

Reactie ouder: Vorig jaar werd ik door de schoolarts doorgestuurd wegens het vermoeden van een ondergemiddeld motorisch niveau van mijn zoon (toen 5). 

Erna heeft een aantal testen gedaan waaruit bleek dat mijn zoon prima op niveau functioneert. Na een aantal maanden van therapie (die vooral bestond uit motorisch bezig zijn) en thuis oefenen met de tips, is mijn zoon (versneld) doorgegaan van groep 1/2 naar groep 3. 

Hij vond het geweldig bij Erna, de 1 op 1 aandacht, de spelletjes en de gezelligheid maakten het tot een aangename ervaring voor hem. 

Als ouders zijn we erg blij met deze benadering omdat het functioneren van onze zoon in kaart is gebracht en er gericht mee aan de slag gegaan kon worden. Ook was het erg fijn dat Erna haar conclusie op papier heeft gezet. Deze conclusie heeft school weer heeft geholpen in hun beslissing mbt het wel of niet doorgaan naar groep 3. 

Onze zoon zit prima op zijn plek nu in groep 3. We kijken allemaal terug op een fijne periode bij Erna.